Biografie

Chevalier: Waargebeurde verhaal van Joseph Bologne Chevalier de Saint-George

Geschreven door: Maikel de Lange

De dramafilm Chevalier is gebaseerd op een waargebeurd verhaal, dat van Joseph Bologne Chevalier de Saint-George. Een hele mond vol, maar dat was een Franse componist, violist, militair en befaamd schermer. Hij was van veel markten thuis en zijn bijnaam luidde ‘De zwarte Mozart’.

Chevalier

De synopsis van Chevalier luidt: “Componist Joseph Bologne, de buitenechtelijke zoon van een Afrikaanse slaaf en een Franse plantage-eigenaar, stijgt als componist tot grote hoogte in de Franse samenleving. Maar een noodlottige liefdesrelatie leidt tot zijn ondergang.”

Joseph Bologne Chevalier de Saint-George

Chevalier is gebaseerd op een waargebeurd verhaal, Joseph Bologne Chevalier de Saint-George heeft écht geleefd. Hij werd op 25 december 1745 geboren op Guadeloupe, een eilandje in de Caribische zee. Zijn moeder was een slavin en was oorspronkelijk afkomstig uit Senegal. Zijn vader was de Fransman George de Bologne Saint-George, ‘fermier-général à la Guadeloupe’ (een soort belastingpachter) en eigenaar van een plantage aldaar. Als buitenechtelijke zoon (‘fils mulâtre’) bracht George zijn zoon op 10-jarige leeftijd met zich mee naar Frankrijk.

Schermen

Daar zat ‘kleine Joseph’ tot zijn negentiende op een kostschool, waar hij leerde schermen van Nicolas Texier de la Boëssière. Hij bleek er talent voor te hebben en werd schermkampioen, waarmee hij enige faam vergaarde. Hij kreeg muziekles van François-Joseph Gossec en vioolles van Jean-Marie Leclair. In 1761 ging hij bij de Garde Royale, de koninklijke garde. Joseph was slechts drie maanden per jaar in actieve dienst, waardoor hij zijn studie ‘gewoon’ af kon maken.

Dirigent

In 1773 werd Joseph Bologne Chevalier de Saint-George verkozen tot dirigent van ‘Le Concert des Amateurs’, een (in de achttiende eeuw) groot orkest bestaande uit zo’n zeventig leden, beroeps- én amateurmusici. Daarvoor had hij al enkele jaren als eerste violist in het desbetreffende orkest gespeeld. Financieel gezien ging het Le Concert des Amateurs niet voor de wind en in 1781 werd het orkest opgedoekt. Saint-George besloot daarom een eigen orkest op te richten onder de naam Le Concert de la Loge Olympique. Van graaf d’Ogny kreeg Joseph Haydn de opdracht om zes nieuwe werken te produceren voor de nieuwe muziekgroep, die tezamen resulteerden in de zogenaamde ‘Parijse Sympfonieën’, die Saint-George mocht dirigeren op voorspraak van Haydn.

Franse Revolutie

In 1789 brak de Franse Revolutie uit en Saint-George koos de kant van de revolutionairen. Hij werd benoemd tot kolonel in het Légion Franche à Cheval des Américains, een legeronderdeel dat uitsluitend uit zwarte soldaten bestond. Daarnaast bleef hij zich bezighouden met muziek. Hij componeerde zelfs een opera, ‘Guillaume-Tout-Cœur ou les Amis de village’. Óók raakte hij ernstig gewond op Haïti, waarna hij naar Frankrijk terugkeerde.

Na de revolutie werd Saint-George gevangengezet, omdat hij hardhandig in aanraking kwam met de autoriteiten. Zijn medesoldaten (uit de zwarte compagnie) werden tot slaaf gemaakt, maar Saint-George kreeg een gevangenisstraf van een jaar en daarna keerde hij terug naar Parijs, waar hij de leiding kreeg over het orkest Le Cercle de l’Harmonie.

Napoleon

Op 12 juni 1799 kwam Saint-George te overlijden en daarna raakte hij in vergetelheid. Maar één derde van zijn composities is bewaard gebleven, vooral omdat Napoleon in 1803 de Code Noir invoerde, wat inhield dat de slavernij opnieuw werd ingevoerd. Zwarte mensen verloren vrijwel al hun rechten en het werk van Saint-George werd vernietigd.

Over de Auteur

Maikel de Lange

Als fervent film- en seriekijker kun je Maikel wakker maken voor een echte oorlogsfilm of sciencefiction. Maar kom niet aanzetten met een romantische komedie! De interesse in geschiedenis brengt hem vanzelf ook naar waargebeurde verhalen.