Hotel Rwanda is gebaseerd op een waargebeurd verhaal. Dat zal je niet verwonderen, want de verschrikkingen die in de jaren 90 plaatsvonden in het Afrikaanse land waren wereldnieuws. Wat je in de film voorbij ziet komen is dus écht gebeurd, al is het verhaal hier en daar wel gefictionaliseerd.
Hotel Rwanda
Hotel Rwanda vertelt het waargebeurde verhaal van hotelmanager Paul Rusesabagina (gespeeld door acteur Don Cheadle), die in 1994 1268 Tutsi’s en gematigde Hutu’s van de dood redde door ze onderdak te bieden in het hotel waar hij de leiding had. In slechts drie maanden tijd werden bijna 1 miljoen mensen vermoord, maar een ‘gewone’ man zorgde ervoor dat dat lot zijn hotelgasten én andere vluchtelingen bespaard bleef!
Rwandese genocide
Willen we je het waargebeurde verhaal van Rusesabagina vertellen, dan moeten we natuurlijk met de Rwandese genocide beginnen. Die barstte los op 6 april 1994, toen het zogenaamde Interahamwe-leger (Hutu’s) massaal Tutsi’s begon uit te moorden. De waaromvraag is complex maar leidt ons naar het koloniale verleden van het land, dat onder het bewind van België stond. Hoe dan ook: Rusesabagina was van gemengde afkomst, zijn vader was een Hutu en zijn moeder een Tutsi. Daarom (maar óók om zijn positie en zakenconnecties met belangrijke militaire leiders) was hij relatief veilig voor de genocide. Dat gold echter niet voor zijn vrouw, die vanwege haar Tutsi-afkomst wél gevaar liep. Het was precies de reden dat het gezin niet zomaar uit de oorlogszone kon ontsnappen. De Verenigde Naties schoten ook al niet te hulp. Aanvankelijk dan, want nadat er liefst 800.000 Rwandezen vermoord waren schoot men wél in actie.
Paul Rusesabagina
Toen het geweld losbarstte besloot Rusesabagina zijn familie naar het Hôtel des Mille Collines te brengen, om ze enige mate van veiligheid te bieden. Hij belde de eigenaar van het hotel, Sabena, en bemachtigde een brief die bewees dat hij nu de algemene manager was van het etablissement. De hotelstaf ging aanvankelijk in protest, maar toch slaagde Rusesabagina erin om via zijn positie allerlei vluchtelingen onderdak te bieden in het Hôtel des Mille Collines. Om iedereen te beschermen tegen bommen en granaten plaatste men matrassen tegen de ramen. Op een gegeven moment werd de situatie zó precair dat de vluchtelingen zich gedwongen zagen om water uit het zwembad te drinken om te overleven.
Hôtel Mille Collines
Op een gegeven moment dreigden de Hutu-milities het hotel binnen te vallen, waarna Rusesabagina een truck regelde die zijn vrouw en kinderen naar het vliegveld moest brengen. Zelf bleef hij achter in het hotel, omdat de vluchtelingen hem nodig hadden. Hij drukte zijn vrouw op het hart dat hij het zichzelf nooit zou vergeven als de ‘onderduikers’ vermoord zouden worden door zijn vertrek. De desbetreffende truck kwam echter nooit op zijn eindbestemming aan, want onder dwang diende het voertuig terug te keren. Tatiana, de vrouw van Rusesabagina, en de kinderen werden geslagen omdat de milities wisten dat zij de vrouw van de manager van Hôtel Mille Collines was.
Vlucht
Toen de Hutu-milities het hotel dreigden binnen te vallen verzekerde Rusesabagina dat zijn vrouw en kinderen veilig in een truck langs de wegversperringen die de milities hadden aangelegd konden vertrekken. De truck reed naar het vliegveld van Kigali, zodat ze naar een ander land konden vluchten. Zelf bleef hij in het hotel omdat de vluchtelingen hem nodig hadden. Rusesabagina en zijn vrouw bespraken deze beslissing urenlang, omdat hij haar beloofd had dat hij haar nooit in de steek zou laten. Rusesabagina wilde echter blijven, uit angst dat de achterblijvende vluchtelingen zouden vermoord worden en hij dit zichzelf nooit zou vergeven.
Tatiana’s moeder, vier nichten en neven lieten allemaal het leven in de genocide. Haar broer en schoonzuster zijn nog altijd vermist. Haar vader betaalde zelfs voor een executie zodat hij niet lang hoefde te lijden voordat men hem doodde.
Betaalde executie
Later liet Rusesabagina in gesprek met het medium Humo weten: ”We wisten allemaal dat we konden sterven, geen twijfel. De enige vraag was hoe. Zouden ze ons in stukjes hakken? Met hun machetes konden ze je linkerhand afhakken. Dan verdwenen ze en verschenen enkele uren later terug om je rechterhand af te hakken. Daarna keerden ze terug om voor je linkerbeen, enzovoort. Ze gingen verder tot je stierf. Ze wilden je zo lang mogelijk laten lijden. Er was één alternatief: je kon soldaten betalen zodat ze je gewoon doodschoten. Dat is wat haar (Tatiana’s) vader deed.”
België
Uiteindelijk wisten Rusesabagina, zijn vrouw en gezin en de vluchtelingen naar Tanzania te vluchten dankzij het Rwandese Patriottistische Front. Vervolgens kreeg de ‘hotelmanager’ politiek asiel in België, waarna hij en zijn gevolg naar Brussel verhuisden in 1996.