Moffie is een waargebeurd verhaal. Het oorlogsdrama Moffie is gebaseerd op een autobiografische roman van schrijver Andre Carl van der Merwe, die dezelfde naam draagt. En ‘autobiografisch’ zegt genoeg: het verhaal gaat over waargebeurde feiten! Van der Merwe is écht homoseksueel en hij was écht onderdeel van de South African Defence Force (SADF).
Moffie
Moffie neemt ons mee naar 1981. In dat jaar wordt de 16-jarige Nicholas van der Swart opgeroepen voor dienstplicht in het Zuid-Afrikaanse leger. Zuid-Afrika is op dat moment in een conflict verwikkeld met buurland Angola en Van der Swart en zijn mederekruten worden onderworpen aan een meedogenloze training, die de soldaten voorbereidt op het verdedigen van de grens. Nicholas vindt vriendschap bij Dylan Stassen, maar kan diens gevoelens maar moeilijk beantwoorden. Al helemaal omdat er in het leger geen enkele plaats is voor een ‘moffie’ (een homo dus).
Andre Carl van der Merwe
Moffie is dus gebaseerd op het autobiografische boek Moffie van auteur Andre Carl van der Merwe. En die roman is weer gebaseerd op wat Van der Merwe écht meemaakte in zijn tijd als soldaat van de South African Defence Force. De schrijver werd geboren op 4 januari 1961 in Harrismith, maar groeide op in Kaapstad. Omdat er op dat moment dienstplicht gold in Zuid-Afrika werd Van der Merwe na zijn middelbareschooltijd opgeroepen om te dienen in de SADF. Gedurende zijn tijd in het leger schreef de latere auteur zijn ervaringen als homoseksueel persoon én soldaat in de jaren 80 op in een boekje.
Homoseksualiteit
In een interview onthult Van der Merwe dat dat eigenlijk verboden was, soldaten mochten helemaal geen dagboek bijhouden. Die regel lapte hij echter aan zijn laars omdat het zijn enige uitlaatklep was. Twintig jaar lang bewaarde hij zijn verhalen, totdat de tijd aangebroken was om ze te bundelen in een roman. Dat deed Van der Merwe omdat hij zich verplicht voelde om zijn ervaringen in de jaren 70 en 80 te delen met de rest van de wereld. Hij koos de titel ‘Moffie’, een scheldwoord om homo’s mee aan te duiden, om zijn boodschap kracht bij te zetten. “Het woord was een wapen”, aldus Oliver Hermanus, die de film Moffie regisseerde. Een wapen dat gebruikt werd om soldaten af te branden die niet mannelijk genoeg waren.
“Ik zag dit als een mogelijkheid om apartheid in een ander licht te zetten”, vertelt Hermanus. “Apartheid heeft ons allemaal geraakt. Er waren veel homoseksuele Zuid-Afrikanen die hetzelfde behandeld werden als de zwarte bevolking. Ook zij werden onderdrukt en uitgebannen.”
Ward 22
De film is bijzonder waarheidsgetrouw, zelfs de excessen. Ward 22 heeft bijvoorbeeld echt bestaan, een instelling waar homoseksuelen werden gemarteld. Dokter Aubrey Levin had de leiding over dit project, dat in het leven werd geroepen om homo’s te genezen van hun geaardheid, om ze heteroseksueel te maken.
