The Courier vertelt het waargebeurde verhaal van Greville Wynne en Oleg Penkovsky die een groot aandeel hadden in de de-escalatie van de Koude Oorlog en met name de Cubacrisis. Maar wat is precies waar uit The Courier en wat is geromantiseerd in de film met Benedict Cumberbatch in de hoofdrol.
Verhaal van The Courier
In The Courier maken we in vogelvlucht kennis met Greville Wynne (Benedict Cumberbatch) en Oleg Penkovsky (Merab Ninidze). De Brit is een vrij nietszeggende zakenman met een doorsnee gezin, waar de Rus een hoge positie had binnen de Sovjet-Unie. Zo had hij toegang tot geheime documenten en besloot te gaan spioneren. Hij was bang voor de koers die met name de Communistische partijleider Nikita Chroesjtsjov insloeg en verwittigde de CIA. Met de hulp van MI6 werd contact gelegd via een niets vermoedende Wynne. Hij werd als zakenman naar Moskou gestuurd en zou een bijzondere band opbouwen.
Penkovsky geëxecuteerd, Wynne geruild
In eerste instantie wilde Wynne het houden bij één overdracht, maar hij werd overtuigd om er een vaste klus van te maken. Zo reisde hij regelmatig naar Oost-Europa, waar het uiteindelijk toch mis ging. De Russen kregen de twee door en zo werden Wynne en Penkosvy allebei gevangen genomen. Waar Penkovsky berecht werd en geëxecuteerd, werd Wynne in ruil voor een Sovjet-spion geruild. Zo kwam hij terug naar Londen.
Waargebeurde verhaal Greville Wynne
Wat is het waargebeurde verhaal van The Courier en met name Greville Wynne? In de film wordt de familiesituatie uitgediept en gedramatiseerd. Maar wat is hiervan waar? De Brit werd geboren op 19 maart 1919 en zou na de Tweede Wereldoorlog aan de slag gaan als verkoper in Europa en India. Hij trouwde in 1946 met Sheila Beaton en samen kregen ze in 1952 een zoon: Andrew. Vanaf 1955 had Wynne steeds meer handel in Oost-Europa en zo kwam hij in beeld bij MI6.
Spionage Wynne
In november 1960 werd Wynne gerekruteerd door MI6 om zakenreizen te maken naar Moskou. Daar zou hij contact leggen met Oleg Penkovsky en op regelmatige basis documenten vanuit de Sovjet-Unie naar Londen smokkelen. De activiteiten tussen de twee mannen werden echter opgemerkt door de KGB en hierdoor werden ze in november 1962 gearresteerd. Op 7 mei 1963 bekenden ze allebei schuldig te zijn en vier dagen later werden ze veroordeeld. Wynne kreeg een gevangenisstraf van acht jaar, Penkovsky kreeg de doodstraf. Hij werd door een vuurpeloton geëxecuteerd, al beweerde Wynne dat hij de Rus zelfmoord zou hebben gepleegd in zijn cel.
Gevangen in Lubyanka
Wynne werd gevangen gehouden in Lubyanka, tot hij in april 1964 vrij kwam. Zijn gezondheid ging hard achteruit en na onderhandelingen werd hij geruild voor de Sovjet-spion Konon Molody (ook bekend als Gordon Lonsdale). Eenmaal terug in Groot-Brittannië zou Wynne scheiden van zijn vrouw en vervreemd raken van zijn zoon Andrew. In 1970 hertrouwde hij met Johanna Herma Van Buren, ze gingen een aantal jaar voor zijn overlijden uit elkaar. Als gevolg zijn gevangenschap had Wynne te kampen met depressies en alcoholisme. Op 28 februari 1990 overleed Wynne op 70-jarige leeftijd aan de gevolgen van keelkanker.
Oleg Penkovsky
Oleg Penkovsky werd net zoals Wynne geboren in 1919 en werd al snel betrokken bij het Russische leger. Hij vocht in de Winteroorlog met Finland en in de Tweede Wereldoorlog, om de rang van luitenant-kolonel te bereiken. Na de oorlogen kwam Penkovsky in 1953 bij de inlichtingendienst GRU terecht. Vanaf 1960 maakte hij onderdeel uit van de sectie wetenschap en technologie, waar hij de kennis op deed over het Russische raketprogramma. Het was voor hem aanleiding om contact te leggen met Amerikanen in een poging om een zware oorlog te voorkomen.
Penkovsky voorkomt wereldoorlog na Cubacrisis
Door de geheime documenten van Penkovsky ontdekken de Amerikanen vooral dat het kernwapenprogramma van de Sovjet-Unie veel minder ver is dan gedacht. Daarnaast komt Penkovsky ook met cruciale documenten over de plannen van de Russen om raketten te plaatsen op Cuba. Penkovsky zou de wereld hiermee gered hebben van een nieuwe wereldoorlog. De Sovjet leiding begon de nucleaire raketten te plaatsen met de gedachte dat de Verenigde Staten pas zou ontdekken als het te laat was. Door de documenten van Penkovsky konden Amerikaanse spionagevliegtuigen deze echter al vlot op het spoor komen. Doordat ook nog eens bleek dat de Sovjet-Unie niet voorbereid was op een oorlog, zette president Kennedy de operatie in Cuba door. De acties van Penkovsky hadden dus een grote invloed op de wereld, maar hij moest het zelf wel met de doodstraf bekopen.
