The Elephant Man is een waargebeurd verhaal. De een film uit 1980 met Anthony Hopkins in de hoofdrol, is gebaseerd op het verhaal van Joseph Merrick, een mismaakte man die leefde in de negentiende eeuw en opgevoerd werd bij ‘freakshows’ in circussen en dergelijke.
The Elephant Man waargebeurd verhaal
De film The Elephant neemt je mee naar de vergaderzaal van het Pathologisch Instituut van Londen, waar de jonge chirurg Frederick Treves een groep dokters op de zaak van een gruwelijk mismaakte man zet. De desbetreffende man, John Merrick, is zo misvormd dat hij gedoemd is om zijn leven te slijten als kermisattractie. De kermisbezoekers van het Engeland van die tijd noemen hem ‘olifantman’ (Elephant Man). Aanvankelijk lijkt Merrick dom te zijn, niet in staat om na te denken of te spreken, maar beetje bij beetje maakt Treves de nodige vorderingen. Op een gegeven moment neemt hij Merrick mee naar huis, waar hij Merrick voorstelt aan zijn vrouw Annie.
Joseph Merrick is The Elephant Man
The Elephant Man is dus gebaseerd op een waargebeurd verhaal. De echte Joseph Merrick werd geboren in Leicester en op vijfjarige leeftijd begon hij bepaalde vervormingen te vertonen. Zijn moeder overleed toen de jonge Joseph elf jaar oud was, waarna zijn vader besloot te hertrouwen. Merrick werd verstoten door zijn vader en stiefmoeder en verhuisde naar het onderkomen van zijn oom, Charles Merrick. In 1879 ging Merrick, 17 jaar oud op dat moment, aan de slag bij het Leicester Union Workhouse. In 1884 nam hij echter contact op met een ‘showman’, Sam Torr, en stelde hij voor tentoongesteld te worden, met al zijn ‘vervormingen’.
Tentoonstellingen
Torr ging meteen aan de slag en wees een aantal managers aan om geld te verdienen door Merrick tentoon te stellen. Er werd een tour georganiseerd door de East Midlands en in Londen werd Joseph neergezet in een winkeltje, waar bezoekers geld moesten betalen om hem te kunnen zien. Die winkel werd op een gegeven moment bezocht door chirurg Frederick Treves, die Merrick maar wat graag wilde onderzoeken. En zo geschiedde: in het Pathologisch Instituut van Londen werd ‘The Elephant Man’ aan allerlei tests onderworpen, waarna het winkeltje waar hij tentoon werd gesteld op last van de politie moest sluiten. Merrick moest echter geld verdienen en sloot zich aan bij het circus van Sam Roper, dat door Europa tourde.
London Hospital
In België werd Merrick beroofd door zijn manager, waarna hij achtergelaten werd in Brussel. Uiteindelijk vond hij zijn weg terug naar Londen, waar hij in het London Hospital ging wonen. Daar resideerde hij vervolgens de rest van zijn leven, waarbij hij elke dag bezoek kreeg van Treves. Er ontstond op die manier een hechte vriendschapsband tussen de chirurg en ‘The Elephant Man’. Die kreeg overigens ook bezoek van een aantal vooraanstaande Britten, zoals bijvoorbeeld Alexandra, de toenmalige prinses van Wales.
Dood en diagnose
Uiteindelijk kwam Merrick op 11 april 1890, op 27-jarige leeftijd, te overlijden. Aanvankelijk werd verstikking aangewezen als doodsoorzaak, maar Treves verzorgde hoogstpersoonlijk de schouw en kwam erachter dat Merrick gestorven was als gevolg van een ‘nek uit de kom’. Vervolgens werd er ook nog onderzoek gedaan naar de vervormingen van Joseph. Bij hem werd het zogenaamde Proteus-syndroom vastgesteld, volgens Wikipedia: “een (zeer) zeldzame genetische aandoening, waarbij de patiënt lijdt aan overmatige of asymmetrische groei of misvormingen van verschillende typen weefsels, die blijft verergeren”. In 2003 werden er nog DNA-tests uitgevoerd, maar die liepen op niks uit wegens verouderd materiaal.
