De film Tetris verscheen in april bij Apple TV+, maar wist je dat het verhaal gebaseerd is op een waargebeurd verhaal? De film neemt ons mee naar een juridische strijd om intellectuele eigendomsrechten. Een strijd die plaatsvond in de Sovjet-Unie in de jaren ’80. Een zeer interessante strijd, want wie speelde vroeger niet Tetris op zijn Gameboy of vandaag de dag misschien wel op zijn Switch? Op dit waargebeurde verhaal is Tetris gebaseerd.
Waargebeurd verhaal Tetris
Wie aan Tetris denkt, denkt waarschijnlijk meteen aan de gekleurde blokjes die stuk voor stuk naar beneden vallen en waarmee je hele lijnen moet maken. Achter de schermen heeft echter een flinke strijd plaatsgevonden over de rechten van dit spel. Zo is de film Tetris gebaseerd op een rommelige juridische strijd om de rechten van het spel. Daarin speelde Nederlander Henk Rogers een belangrijke rol.
Rechten aangekocht
Henk Rogers, een Nederlandse video game designer, ontdekte het spel in 1988 op de Consumer Electronics Show (CES) in Las Vegas. Nadat hij daar een demo van het spel speelde, besloot hij de Japanse rechten van het spel aan te kopen. De rechten bleken echter een stuk gecompliceerder in elkaar te zitten. In Rusland behoorden de rechten van Tetris namelijk toe aan een bedrijf dat ELORG heet. De game werd tenslotte door een Russische programmeur (Alexey Pajitnov) ontworpen in 1984 tijdens de Koude Oorlog in de Sovjet-Unie.
Buiten Rusland was het echter een zooitje wat betreft de rechten. Een zakenman genaamd Robert Stein tekende een deal met ELORG om Tetris buiten Rusland op pc’s aan te bieden onder Andromeda Software. Stein gaf vervolgens een Britse zakenman weer de rechten om het spel onder Mirrorsoft uit te brengen in het Verenigd Koninkrijk. Laatstgenoemde partij gaf vervolgens een illegale licentie af aan Atari voor de Japanse rechten. Rogers kocht op zijn beurt de rechten van Atari in 1988 voor zijn eigen bedrijf Bullet-Proof Software en werkte daarna nauw samen met Nintendo.
Handheld rechten
Wie dacht dat het niet nog verwarrender kon, moet zeker nog even verder lezen. Nintendo was zo onder de indruk van het spel dat het de game wilde uitbrengen op de Game Boy. Daarvoor moest het echter eerst de handheld rechten aankopen. Rogers was van mening dat deze bij Robert Steins Andromeda Software zou liggen Hij sloot een deal met ze, maar begon te twijfelen aan de echtheid. Rogers nam dan ook rechtsreeks contact op met ELORG en besloot middenin de Koude Oorlog naar Moskou te vliegen voor een gesprek met de president van het bedrijf.
Ontmoeting
Toevalligerwijs had ELORG op die dag niet alleen een gesprek met Rogers, maar ook met Kevin Maxwell, de zoon van Roger Maxwell van Mirrorsoft en Robert Stein van Andromeda Software. Toen Rogers beelden liet zien van Tetris, beelden liet zien van Tetris, schoot dat bij ELORG-voorzitter Nikolai Belikov in het verkeerde keelgat. Volgens hem waren de videogame-rechten van Tetris namelijk nooit verkocht, enkel die voor de pc’s. Belikov beschuldigde Rogers dan ook voor het illegaal verkopen van het spel en ontmoette in het geheim de andere twee heren. Zij werden meteen beschuldigd van contractbreuk.
Gevecht om de rechten
Daarmee was het gevecht om de rechten echter nog niet helemaal gelopen. Rogers aakte bevriend met de maker van Tetris en won zo veel vertrouwen. Ook hielp hij Belikov om bij het tekenen van het nieuwe contract voor Stein meteen consolerechten uit te sluiten. Daarmee was Rogers opnieuw een stap dichterbij de rechten voor Tetris, alleen moest hij Kevin Maxwell nog verslaan.
Ondanks dat hij wat betreft financiële middelen meer te bieden had, koos Belikov tóch voor Rogers. Dat kwam vooral omdat Tetris-maker Alexey Pajitnov veel vertrouwen had in Rogers én omdat de Nederlander beloofde altijd eerlijk te zijn tegen Belikov. Zo won Rogers in één klap de volledige consolerechten voor Tetris.
In de film Tetris wordt dit waargebeurde verhaal verteld. Al moeten we wel meteen bekennen dat hier en daar wel wat elementen zijn aangepast of juist buiten beschouwing zijn gelaten.
